Brussels gewest brengt dringende wijzigingen aan Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO) op gang

Op initiatief van Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed Ans Persoons heeft de Brusselse regering een aantal hoogdringende aanpassingen aan het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO) in eerste lezing goedgekeurd. Deze wijzigingen leiden tot een vereenvoudiging van verschillende processen en zorgen dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in lijn is met de huidige Europese regelgeving. De aanpassingen zorgen voor een versnelde stedenbouwkundige procedure voor het plaatsen van zonnepanelen en warmtepompen, hervormen en verhogen de boetes op stedenbouwkundige inbreuken en het ‘agent of change’ principe wordt ingevoerd ter bescherming van de horeca en het nachtleven.

In het huidige regeerakkoord is naast de hervorming van de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening, gekend als Good Living, ook een grondige evaluatie van het BWRO opgenomen. Die evaluatie, die in gang werd gezet door voormalig staatssecretaris Pascal Smet, is inmiddels klaar zodat er door de volgende regering snel gehandeld kan worden. In afwachting van deze globale hervorming maakt de regering deze legislatuur evenwel reeds werk van een aantal ‘quick wins’ en dringende wijzigingen.

Warmtepompen en zonnepanelen

Brussel telt relatief veel oude woningen die allesbehalve energiezuinig zijn. 70% van de woningen dateert van voor 1945, 5% is gebouwd na 1981 en slechts 0,7% van de woningen is minder dan 10 jaar oud. Vertrekkende van de toegekende EPB-certificaten is slechts 0,3% van de Brusselse woningen future-proof op basis van de energiewetgeving tegen 2050. Daarnaast valt op dat 41% van de appartementen en maar liefst 71% van de woonhuizen een F- of G-energiecertificaat kregen. Met een jaarlijkse renovatiegraad van amper 0,25% verloopt de verbetering van het gebouwenpark momenteel nog veel te traag.

Om de energietransitie te versnellen zorgen we er daarom voor dat ook de overheid een vlotter en soepeler kader biedt om energierenovatiewerken uit te voeren. Zo besloot de regering op voorstel van Pascal Smet al tot het invoeren van bijkomende vrijstellingen voor vergunningsaanvragen in Brussel.

De maatregel gaat nog een stap verder en stelt een versnelde stedenbouwkundige procedure van dertig dagen in voor warmtepompen of zonnepanelen die niet kunnen genieten van vergunningsvrijstelling. Die versnelde procedure is conform de richtlijn hernieuwbare energie (RED III), een deel van de Europese ‘Fit for 55’ klimaatwetgeving die die erop gericht is om tegen 2030 de netto‑uitstoot van broeikas­gassen met ten minste 55% te verminderen.

De verantwoordelijkheid om na indiening van de aanvraag binnen de 30 dagen een vergunnning af te leveren, komt bij de gewestelijke dienst Urban te liggen.

“Het Brussels gebouwenpark moet dringend een shift maken naar hernieuwbare energie. Dankzij deze versnelde procedure van slechts dertig dagen zorgen we ervoor dat de overheid ook een soepeler kader aanbiedt om energierenovatiewerken uit te voeren.”, stelt staatssecretaris Ans Persoons.

Snellere en hogere boetes

Een oud zeer dat wordt aangepakt is het inefficiënte systeem van de boetes op stedenbouwkundige inbreuken. ​ De huidige procedure voor de opvolging van klachten wordt vereenvoudigd en de bedragen voor inbreuken gaan omhoog. Er komen bovendien nieuwe categoriëen bij die ook erkend worden als stedenbouwkundige inbreuken, zoals het niet laten opvolgen van een werf door de architect. Het sneller sanctioneren moet zorgen dat er minder zonder vergunning wordt gebouwd en verbouwd.

Volgens het huidige systeem kunnen gemeenten en de gewestelijke administratie urban.brussels een proces verbaal opmaken bij het vaststellen van inbreuken, dat vervolgens door IAS, het departement stedenbouwkundige inbreuken, wordt opgevolgd. In de realiteit is het weliswaar zo dat het te makkelijk is om de procedure van de klacht eindeloos te rekken. Met deze hervorming maken we daar nu komaf mee.

“Nu straffen we in het globale plaatje diegenen die het correct spelen. We steken heel veel tijd in de vergunningen zodat het perfect is, maar de mensen die hun vergunning niet naleven of geen vergunning aanvragen en dus inbreuken plegen, worden te makkelijk met rust gelaten”, merkt staatssecretaris Ans Persoons.

Het nachtleven beschermen

Een nieuw principe dat ingeschreven wordt in het BWRO is ‘agent of change’. Het gaat om een eigentijds beoordelingscriterium van vergunningsaanvragen voor nieuwe bouwprojecten voor woningen binnen een omtrek van 20 meter rond een pand dat voor geluidshinder zorgt, zoals bijvoorbeeld een nachtclub, horecazaak of bowling.

Volgens het agent of change principe zal iedere aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning of verkavelingsvergunning gepaste maatregelen moeten bevatten om de geluidsoverlast veroorzaakt wordt door de bestaande omgeving – binnen 20 meter - te voorkomen of te verminderen. Het principe werkt in twee richtingen en geldt zowel voor een project met woningencreatie als voor de opstart van een nieuwe horecazaak of nachtclub. De verantwoordelijkheid komt bij het nieuwe bouwproject te liggen, dat de geldende normen inzake buurtlawaai moet respecteren en moet aantonen hoe de geluidshinder van activiteiten of installaties kan beperkt worden.

Het is een principe dat tot stand kwam onder impuls van voormalig staatssecretaris Pascal Smet, en op vraag van de Brusselse nachtraad, de horeca en het nachtleven. Het wordt momenteel aan de nodige adviezen onderworpen.

“Met het agent of change principe bieden we een meer rechtszeker kader waar de Brusselse horeca en het nachtleven al lange tijd om vragen, maar waar ook bewoners van de betrokken wijken baat bij hebben door iedereen de nodige stilte en recht op nachtrust te bieden. Dankzij dit principe, dat reeds in steden als Londen bestaat, plaatsen we een duidelijk principe van verantwoordlijkheid in de stedenbouwkundige regelgeving zodat eindeloze juridische discussies vermeden worden en van meet af aan de nodige geluidswerende maatregelen genomen worden”, verklaart Pascal Smet, fractieleider van Vooruit.brussels in het Brussels parlement.