Brussels Hoofdstedelijk Gewest, stad Brussel en gemeente Etterbeek juichen toekomstige gemengde, duurzame en leefbare toekomst van de Europese wijk toe

Met de aankoop van 23 gebouwen in de Europese wijk door de Belgische overheid en het fonds CityForward breekt er een nieuw tijdperk aan. Het stemt Brussels minister-president Rudi Vervoort, Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed Ans Persoons en Brussels burgemeester Philippe Close tevreden dat er een toekomst klaarligt om van de Europese Wijk een levendige en gemengde wijk te makenmet betaalbare woningen, een kwaliteitsvolle openbare ruimte, een gecontroleerde dichtheid ​ en aandacht voor het erfgoed. De Gedeelde Visie die in 2022 door de Brusselse regering werd opgesteld, kan nu echt als kader dienen en uitgewerkt worden binnen het grote transformatieproject.

9 principes

De Gedeelde Visie kwam tussen oktober 2021 tot januari 2022 vastgesteld op vraag van de Brusselse regering via perspective.brussels tot stand. Op basis van een participatief proces via uitwisselingen metmeerdere stakeholders, zoals de gemeentebesturen en de bevoegde gewestelijke en Europese administratie, samen met vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en de privésector. Het resultaat van diegezamenlijke inspanning is een “Gedeelde Visie”, opgebouwd uit 9 grote principes die de Brusselse regering heeft overgenomen.

Samengevat luiden de negen principes als volgt:

Familiale woningen en nieuwe bestemmingen

De principes uit de Gedeelde Visie worden allemaal afgevinkt bij het lezen van de plannen van de Belgische overheid en Cityforward. De 23 gebouwen omvatten een totale oppervlakte van 300.000 vierkante meter, die zal omgevormd worden tot 70 procent duurzame kantoren, 25 procent woningen en 5 procent winkels en openbare voorzieningen. De extra wooneenheden zullen uiteindelijk het aantal gezinnen in het hart van de Europese wijk doen verdubbelen. Het transformatieproject weerspiegelt zowel de sociale, als de economische realiteit van de wijk en toont aan dat de noodzaak hoog is om hier meer leefbaarheid te creëren. Het Brussels gewest lanceerde, samen met visit.brussels, ter promotie van de wijk eind vorig jaar al het merk European Quarter Brussels.

Binnen het nieuwe woningaanbod is er de intentie om een kwart sociale woningen te creëren. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan de nood om meer sociale woningen te bouwen in de hoofdstad. ​ Het gaat in de eerste plaats om de bouw van familiale en betaalbare woningen de eerste, maar er is ook de mogelijkheid voor koten en co-living. Het is daarnaast de bedoeling om leegstaande kantoorruimte te gebruiken voor tijdelijke gebruik, die zelfs permanent kunnen worden indien het project het goed doet en een finale bestemming kan krijgen. Het tijdelijk gebruik biedt dan weer perspectief op een invulling met atelierruimtes of zelfs een bestemming voor het nachtleven.

Duurzaamheid & klimaat

Op vlak van klimaatbestendigheid vraagt de Gedeelde Visie dat afbraak de uitzondering is. De gebouwen gaan uit van de huidige dichtheid. Hergebruik van materialen wordt sterk aangemoedigd en er komen duurzame installaties zoals groendaken, zonnepanelen, de opvang en hergebruik van water. Daarnaast richten we ons op synergiëen voor de opwekking van energie en een vermindering van de CO-uitstoot. Rondom de gebouwen en op grote binnenruimtes is het de bedoeling om te ontharden en meer bomen te planten.

"Er wordt al 20 jaar gesproken over de toekomst en het omvormen van de Europese wijk. Met de Gedeelde Visie als (stedenbouwkundige) blauwdruk hebben we dit momentum ook echt gegrepen.De Gedeelde Visie van de Europese wijk kan als kader dienen voor de toekomstige aanvragen voor stedenbouwkundige vergunningen. We willen er een levendige wijk van maken waar het fijn werken én wonen is. Dat doen we onder andere door kantoren om te vormen tot woningen en meer ruimte te maken voor voetgangers, fietsers en bomen. De nieuwe woningen, de nieuwe winkels, de nieuwe scholen en de nieuwe crèches zullen mensen aanmoedigen om zich in de Europese wijk te settelen”, vertelt staatssecretaris Ans Persoons.

"Deze transactie luidt het einde in van een monofunctionele kantoorwijk die niet meer beantwoordt aan onze visie op de stad. We willen de stad niet alleen laten gebruiken, maar haar ook laten bewonen, zodat er op elk uur van de dag en de nacht gezelligheid heerst. Door de openbare ruimte te herwaarderen en 30% van de kantooroppervlakte een andere bestemming te geven, komen er huisvesting, bewoners en winkels bij en is er leven. Samen kunnen we dat waarmaken!", aldus minister-president Rudi Vervoort.

"Het omvormen van kantoorgebouwen tot woningen, waarbij de sociale huisvesting niet wordt vergeten of het creëren van een echte sociale band, met een harmonieuze mix van woningen, winkels en groene ruimtes, is een echte uitdaging. Ik ben dan ook blij dat we de Europese wijk binnenkort nieuw leven kunnen inblazen dankzij een ambitieus project. Het bewijs dat evenwichtige samenwerkingen en partnerschappen concrete resultaten opleveren", stelt staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou.

"De aankoop van die 23 gebouwen is goed nieuws voor het gezicht van Brussel die de Europese wijk is. Dit zal ervoor zorgen dat we verouderde gebouwen een nieuw leven kunnen geven en heel de wijk daarmee richting meer mixiteit duwen. Die diversiteit zal dan opnieuw een stapje dichter zijn naar onze ambitie van Stad op 10 minuten”, verklaart Brussels burgemeester Philippe Close.

"In Etterbeek verheugt het college van burgemeester en schepenen zich erover dat de twee geplande projecten in de Demotstraat hoofdzakelijk betrekking hebben op de bouw van woningen. Wat de Borschette betreft, een emblematische site in de buurt van het Jourdanplein, zullen we de ontwikkeling ervan, die in overleg met alle inwoners van de wijk moet gebeuren, met bijzondere aandacht volgen", verduidelijkt Vincent De Wolf, volksvertegenwoordiger-burgemeester van Etterbeek.