Geluidskunstwerk voor het Fontainasplein
Het Fontainasplein werd heraangelegd in het kader van de werken aan de voetgangerszone. Het werd een ‘echt’ plein: van gevel tot gevel op één niveau met veel groen (de bomen worden deze herfst gepland). Een waardige toegangspoort tot het Fontainaspark én de voetgangerzone. Een plein dat een kunstwerk verdient.
Voor elk nieuw kunstwerk in de openbare ruimte gaat het schepencollege ten rade bij haar Comité voor Stedelijke Kunst. Dit adviesorgaan adviseert en begeleidt ons bij dat de aankoop en installatie van kunstwerken in de stad. Voor het Fontainasplein stelde het CSK voor om met geluidskunst te werken, en een participatief proces op te zetten dat de basis en inspiratie moet worden van het kunstwerk.
Allereerst gaat de Stad op zoek naar een organisatie met ervaring in het registreren van orale getuigenissen en geluid. Zij zullen instaan voor het participatieve proces en de eerste stappen van het ontwerp. Nadien zal via een openbare aanbesteding gezocht worden naar een kunstenaar om het werk effectief te realiseren. Tijdens de gemeenteraad van maandag 5/10 werd dit voorstel goedgekeurd.
Op elk plein een kunstwerk
Ans Persoons, Schepen van Stedenbouw en Openbare ruimte, vindt het belangrijk dat kunst in de openbare ruimte voldoet aan de volgende denkoefening:
Kunst aan de openbare ruimte toevoegen kan je niet vergelijken met een doek ophangen aan de witte muren van een museum of een galerij. Aan kunst op straat gaat een andere denkoefening vooraf: waar en wanneer wordt het werk geplaatst, hoe loopt de interactie met het publiek, ‘past’ het in de wijk, de straat, het plein. Al deze vragen bepalen of het kunstwerk ‘werkt’ op de plek waar ingepland wordt. Bij elke nieuwe heraanleg van een plein willen we kunst integreren. Idealiter loopt het denkproces over welk kunstwerk waar moet komen, samen met het uittekenen van de globale visie van het vernieuwde plein.
Voor het Fontainasplein was er aanvankelijk jammer genoeg geen kunstwerk voorzien in de plannen van de heraanleg. Dat betekent concreet dat het niet aangewezen is om nu ergens een standbeeld op een sokkel ergens plic-ploc op het plein te plaatsen. Het zou niet ‘passen’ bij een plein dat daar niet op voorzien is. Bovendien laat de ondergrond het qua stabiliteit op weinig plekken toe.
Een geluidskunstwerk dat de diversiteit aan stemmen in de wijk omvat
De schepen gaat verder:
Bovendien vervult het Fontainasplein een speciale rol in Brussel. Het nieuwe plein ligt echt op de kruispunt van verschillende wijken, en trekt voorbijgangers met heel uiteenlopende profielen aan. Dat is was voor het CSK een bijkomende reden om voor participatieve geluidskunst te kiezen. Een kunstwerk dat de diversiteit van de wijk weerspiegelt en die meerstemmigheid benadrukt zou een echte toegevoegde waarde zijn in dit deel van het vijfhoek. Een kunstwerk dat tot ontmoeting en verwondering kan leiden, en mee kan evolueren in de tijd.
In een eerste fase zal een artistiek collectief gespecialiseerd in audiokunst aangesteld worden om de visievorming en de participatie in goede banen te leiden. Het lastenboek werd naar drie bureaus verzonden. In november zullen we een keuze maken. Hun bureau dat aangesteld wordt, krijgt de opdracht om verschillende participatieve workshops op te zetten die rekening houden met de diversiteit en eigenheid van het plein. Dit zal leiden tot een bonte verzameling geluidsfragmenten waar de artiest uiteindelijk mee aan de slag kan.
Tijdens de tweede fase zal, na een oproep, een artiest worden aangeduid die voor de Stad een fysiek werk zal creëren dat de verzamelde geluidsfragmenten verwerkt. Hoe dit kunstwerk eruit zal zien is, ligt in zijn/haar handen. Misschien wordt het een zitbank, een straatlamp of zelfs verwerkt in een boom, … We gaan er van uit dat de participatieve workshops en de terreinstudie ook hier tot heel wat inspiratie zal leiden. Dit bedrag bevat ook de vergoeding voor niet weerhouden artiesten die een offerte indienden die past binnen het gevraagde lastenboek.