Koninginneplein in Schaarbeek krijgt vorstelijke opknapbeurt
Vrijdag 20 december 2024.
De stedenbouwkundige vergunning voor de volledige heraanleg van het Koninginneplein in Schaarbeek is afgeleverd door urban.brussels. Dat kondigt Ans Persoons, Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed, aan. Het doel is om het plein nieuw leven in te blazen, het een centrale rol te geven en de veiligheid en het comfort voor alle gebruikers te verbeteren, terwijl ook de doorstroming van het openbaar vervoer in de omgeving wordt verbeterd. Het Koninginneplein wordt gezien als de toegangspoort tot de gemeente Schaarbeek en heeft ook een belangrijke erfgoedwaarde.
“Het Koninginneplein benut vandaag niet haar volle potentieel. Binnenkort wordt het omgevormd tot boomrijk plein dat de toegangspoort vorm van de gemeente Schaarbeek. Met aandacht voor het erfgoed. Het zal in de toekomst meer comfort en veiligheid bieden voor voetgangers en fietsers, in combinatie met een betere toegankelijkheid voor het openbaar vervoer. Grote terrassen, speel- en ontspanningsruimten en schaduwrijke zones zullen van dit Koninginneplein een nieuwe leefruimte maken voor alle inwoners van Schaarbeek,” zegt Ans Persoons, Brussels Staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed.
Een boomrijk plein
Het project, dat wordt ondersteund door Brussel Mobiliteit in het kader van Stadsvernieuwingscontract 2 “Brabant Noord/Sint-Lazarus”, wil samenhang brengen in deze karaktervolle ruimte, in combinatie met kwaliteitsverbeteringen die het plein aantrekkelijker maken.
Het plein voor de Koninklijke Sint-Mariakerk, dat sinds 1983 beschermd is als monument, moet een centrale ontmoetingsplaats worden voor alle buurtbewoners. Om het meer inclusief te maken, zal er speciale aandacht worden besteed aan vrouwen en kinderen door het plaatsen van bankjes en de nodige verlichting, en zullen er speelvoorzieningen zoals een hinkelspel in het project worden opgenomen. Op het plein worden de trottoirs verbreed en van de weg gescheiden door lage beplanting. Alle bestaande bomen blijven behouden.
De hoeveelheid groen zal uitbreiden. Er worden nieuwe bomen geplant op het plein en in de aangrenzende straten, waardoor er meer en betere verbindingen komen met de bestaande groene ruimten in de buurt, zoals het Koningin-Groenpark en de tuin van het Huis der Kunsten. In totaal zal 400 m² groen worden aangeplant in bredere perken rond de bomen, omzoomde gazons en de kerktuin. Bij de herinrichting van het plein en de openbare ruimte is bewust gekozen voor een 'duurzame' manier van regenwaterbeheer.
“Het Koninginneplein kan dankzij dit project echt de 'salon' worden van een dichtbevolkte, centrale wijk van Schaarbeek: het plein wordt volledig geherwaardeerd met meer ruimte voor voetgangers, ontmoeting en groen. Het wordt rustiger en verkeersveiliger, " zegt minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt. "We verplaatsen en groeperen ook de haltes van het openbaar vervoer voor meer reizigerscomfort en vlottere verplaatsingen. We verbinden het plein met de belangrijke polen van de wijk (hoger onderwijs, school, crèche, cultuur, ...). Het project heeft vorm gekregen dankzij een heel intensief participatietraject met de verschillende spelers uit de buurt, en zo is het nog kwalitatiever geworden. Samen maken we Brussel nog beter.”
Woon- en voetgangerszone
De openbare verlichting wordt vervangen door zeer energiezuinige LED-lampen die een warm wit licht uitstralen. Dit type verlichting zal de lichtvervuiling verminderen en de biodiversiteit bevorderen. De Koninklijke Sint-Mariakerk, die ook beschermd is als monument, zal ook een nieuwe uitstraling krijgen dankzij de sfeervolle verlichting die speciaal voor deze kerk werd ontworpen.
Het hele plein wordt een uitgestrekte woon- en voetgangerszone op hetzelfde niveau, met uitzondering van het deel van de Paleisstraat naast de kerk. De kruispunten worden heringericht om het doorgaand verkeer te beperken. Bepaalde verkeersstromen zullen ook worden aangepast om bestaande conflictzones veiliger te maken. Vanaf het Koninginneplein zal het alleen mogelijk zijn om in de richting van de Kruidtuin te rijden en vanaf de Poststraat alleen in de richting van het Liedtsplein.
Het project, dat wordt ondersteund door Brussel Mobiliteit in het kader van Stadsvernieuwingscontract 2 “Brabant Noord/Sint-Lazarus”, moet samenhang brengen in deze karaktervolle ruimte.
“Schaarbeek is een gemeente met een gerenommeerd erfgoed. We hebben er altijd veel belang aan gehecht, want de levenskwaliteit van onze medeburgers is een prioriteit. Dit geklasseerde plein en deze kerk zullen in hun oude glorie hersteld worden, tot grote vreugde van de inwoners van Schaarbeek, die hier al heel lang op wachten. Deze renovatie maakt deel uit van het gewestelijk Stedelijk Renovatiecontract, waardoor onze gemeente zal kunnen genieten van gewestelijke financiering om, naast deze nieuwe toegang tot de stad, enkele mooie projecten uit te voeren ten voordele van haar inwoners, zoals: een nieuw studentencentrum (ook op het Koninginneplein), de Hip Hop School, een crèche, enz.” verklaart Frederic Nimal, waarnemend burgemeester van Schaarbeek.
Gegroepeerd openbaar vervoer en verbeterde mobiliteit
De bestaande haltes van het openbaar vervoer, die momenteel verspreid liggen over het plein, zullen worden gegroepeerd in de Koningsstraat, tussen de Cornet de Grezstraat en de Poststraat. Door het autoverkeer te verplaatsen komt er ook ruimte vrij voor een fietspad. Dit pad loopt achter de bushalte langs en onderscheidt zich van het trottoir door een klein niveauverschil. Eenmaal voorbij de bushalte loopt het fietspad verder langs de weg. Het project omvat ook de installatie van extra fietsboxen en meer parkeervakken voor gewone fietsen en bakfietsen.
Deze reorganisatie van de verkeersstromen maakt het mogelijk om het aantal verkeerslichten te verminderen. Ze blijven alleen gehandhaafd op het kruispunt van de Paleisstraat met het Koninginneplein en de Poststraat. Wat parkeren betreft, zullen de parkeerplaatsen op het plein worden opgeheven, met als alternatief het gemeenschappelijk gebruik van parkeerplaatsen buiten de straat van de openbare instellingen van de wijk. Het project behoudt echter plaatsen op straat om gedeelde fietsen, auto's en scooters te parkeren.
Nils Quintelier
Litte Frooninckx