“Onument”, een Brussels herdenkingsmonument voor coronaslachtoffers
Het Ossegempark krijg een gedenkteken voor de slachtoffers van COVID-19
De Brusselse regering verleent de stedenbouwkundige vergunning om in het Ossegempark een herdenkingsmonument voor de slachtoffers van COVID-19 te plaatsen. Dat bevestigt Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed Ans Persoons. Bureau Bas Smets ontwierp deze nieuwe herdenkingsplaats. Ze krijgt een plaats middenin de Brusselse natuur en is onderdeel van een project met gedenktekens voor coronaslachtoffers op verschillende plaatsen in België. Na Gent en Kortrijk krijgt nu ook Brussel een symbolisch monument in de openbare ruimte.
“Met ‘Onument’ van Bureau Bas Smets krijgt Brussel binnenkort een monument om de slachtoffers van COVID-19 te herdenken. Kunst en natuur zijn hier, middenin het Ossegempark, met elkaar verweven. De rust en sereniteit nodigen uit om stil te staan bij de slachtoffers van de pandemie en bij al onze dierbaren die we zijn verloren. In het zuiden van Brussel staat er al een gedenkteken voor de slachtoffers van de aanslagen in Brussel. Nu komt er een herdenkingsplaats in het noorden van onze hoofdstad,” verklaart Ans Persoons, Brussels staatssecretaris voor Stedenbouw en Erfgoed.
"Van oudsher heeft de mens tekens in de natuur aangebracht om gebeurtenissen te herdenken. Ter nagedachtenis van de slachtoffers van de Covid epidemie komen er meerdere gedenkplaatsen verspreid over het hele land. Tezamen vormen ze een reeks van troostplaatsen, een verbonden netwerk van stilteplekken voor bezinning en rust, maar ook van ontdekking en ontmoeting," verklaart architect Bas Smets.
"De Covid-19 pandemie heeft een zware en blijvende impact gehad op onze samenleving. We kennen spijtig genoeg allemaal wel iemand die aan de gevolgen van het virus is overleden. Dit monument wordt een plek om in herinnering te brengen wat we allemaal hebben moeten ondergaan tijdens deze extreem moeilijke jaren. Het Park van Ossegem en de Stad Brussel zorgen zo voor een plekje voor rust en reflectie midden in de natuur, "verklaart Zoubida Jellab, schepen voor groene ruimte in de Stad Brussel.
Een gedenkteken in het noorden van Brussel
Al sinds mensenheugenis plaatsen mensen monumenten en symbolen in de natuur om gebeurtenissen te herdenken of te vieren. Dat is de bouwsteen van ons collectieve geheugen. De COVID-19-pandemie en haar slachtoffers mogen we nooit vergeten. Wereldwijd waren er meer dan 767.518.723 bevestigde COVID-19-gevallen. Daarvan noteerde de Wereldgezondheidsorganisatie tot vandaag 6.947.192 overlijdens.
Om de slachtoffers te herdenken, werd samen met Bureau Bas Smets een project uitgedacht om op verschillende locaties in België gedenktekens te plaatsen. In Kortrijk, Leuven, Gent, Lommel en Aarschot staat er al een dergelijk monument of komt er binnenkort een. Goed voor een heus herdenkingsnetwerk. Enkel bijzondere, nauwkeurig uitgekozen landschapslocaties komen in aanmerking. Hoewel de gedenktekens allemaal uniek zijn, is het uitgangspunt telkens een perfecte cirkel met gebogen elementen die even groot zijn en telkens door een natuurkracht, zoals een waterloop, bomen of een hoogteverschil, worden onderbroken. De achterliggende gedachte is dat de natuurkracht de cirkel doorbreekt zoals ook het virus onze levens heeft verstoord. Op die manier toont de compositie hoe de natuur onze levens beïnvloedt. In dit geval symboliseren banken dat.
Voor “Onument” hebben de Stad Brussel en Bureau Bas Smets het Ossegempark uitgekozen. Dat park werd in 1975 als landschap beschermd. “Onument” is niet alleen een plaats voor bezinning, steun en rust, maar ook voor ontdekking en ontmoeting in openlucht. Het gedenkteken vervult de sociale rol van het park met andere woorden perfect.
Behalve op het gedenkteken heeft de vergunning ook betrekking op de aanleg van een pad met houtsnippers dat vanuit de Loopbruglaan naar het monument leidt. Onument bestaat uit dertien banken in een cirkel, op gelijke afstand van elkaar. Het bos omringt de banken. Bezoekers worden aangemoedigd om neer te gaan zitten en de omgeving in zich op te nemen.
Dankzij de plaatskeuze en de beperkte hoogte zal het gedenkteken discreet en harmonieus deel uitmaken van het bos in dit beschermde landschap. Er zullen geen bomen worden gekapt. Door de bijna volledig vlakke ondergrond hoeft bovendien niet geraakt te worden aan het reliëf van het terrein.
