Stad Brussel gaat strijd tegen Airbnb aan

Het College van Burgemeester en Schepenen in de Stad Brussel heeft een actieplan goedgekeurd om de wildgroei aan illegale Airbnb in het stadscentrum in te dijken. “We streven ernaar 1000 woningen terug op de huurmarkt te brengen tegen het eind van deze legislatuur” zegt Ans Persoons, Schepen bevoegd voor Stedenbouw.
Waarom?
Airbnb is big business geworden. In de meeste gevallen gaat het niet meer over een particulier die een kamer verhuurt, maar over professionelen die hele huizen en appartementsblokken opkopen om ze vervolgens via Airbnb te verhuren. Dit zorgt ervoor dat er in bepaalde wijken in het Brusselse stadscentrum steeds minder huurappartementen beschikbaar zijn. Door de schaarste op de markt, stijgen de huurprijzen. Het evenwicht tussen bewoners en toeristen raakt uit balans.
De cijfers
Een blik op het online verhuurplatform Airbnb leert ons dat er over het hele Gewest 7400 panden te huur worden aangeboden. De Stad Brussel is koploper met 2200 aanbiedingen, waarvan 1600 (73%) panden volledig aan Airbnb worden gewijd (dus het hele huis/appartementsblok). De meeste Airbnb woningen in Brussel zijn illegaal en niet in overeenstemming met de Brusselse ordonnantie op toeristenlogies.
Er zijn nog andere indicatoren voor het stijgend aantal Airbnb. Zo zijn er de laatste jaren in de UNESCO zone rond de Grote markt heel wat woningen bijgekomen (renovatie en nieuwbouw). Toch is het aantal geregistreerde bewoners in deze zone gedaald. Hieruit kunnen we afleiden dat heel wat van die woningen verhuurd wordt via Airbnb.
Ans Persoons,
Schepen van Stedenbouw:
We willen vermijden dat we de weg op gaan van steden als Amsterdam of Parijs, waar de wildgroei aan Airbnb nog veel grotere proporties aanneemt”.
In Parijs worden 65.000 appartementen via Airbnb aangeboden. Mede onder druk van dit fenomeen is de gemiddelde prijs per vierkante meter woning opgelopen tot meer dan 10.000 per m².
Ans Persoons:
We willen geen stadscentrum waar alleen nog toeristen logeren. In al onze wijken moeten er voldoende betaalbare woningen beschikbaar zijn die Brusselaars kunnen huren. Daarom is het cruciaal dat we nu ingrijpen.
Airbnb kleurt de wijk
Het stijgend aantal ongecontroleerde toeristenlogies in bepaalde wijken heeft een impact op het stadsweefsel. Toeristen zetten hun afval op straat wanneer ze vertrekken, niet wanneer het opgehaald wordt. De lokale handel spitst zich steeds meer toe op toeristen en de diversiteit aan winkels neemt af. In appartementsblokken waar de meerderheid van de appartementen verhuurd wordt via Airbnb, ontstaat vervreemding bij de bewoners die overblijven.
Philippe Close,
Burgemeester:
Brussel is de hoofdstad van België en Europa, maar is daarnaast ook een stad waar vele Brusselaars wonen, werken en leven. Er moet een toeristisch aanbod zijn, maar niet ten koste van de leefkwaliteit van de Brusselaars.
Fiscale gevolgen
Het gebrek aan transparantie van online verhuurplatformen zoals Airbnb over hun activiteiten en klanten spelen heeft een parallelle economie gecreëerd, die niet enkel de stedenbouwkundige regelgeving negeert, maar ook buiten elk fiscaal kader staat. Het gaat in Brussel om 1600 onbewoonde woningen waarvoor niemand een aangifte van personenbelasting indient. Erkende toeristische logies worden belast, illegale Airbnb niet.
Meer controle
Om de wildgroei aan Airbnb in te dijken, heeft het College van de Stad Brussel een actieplan goedgekeurd. Wat houdt dit plan in?
- De oprichting van een cel Airbnb. De Stad heeft een dienst controle die stedenbouwkundige inbreuken sanctioneert. Zonder vergunning van een woning een toeristische logie maken is een stedenbouwkundig inbreuk. De cel controle krijgt extra personeel zodat ze een cel kan oprichten die zich enkel en alleen toelegt op illegale Airbnb. De focus zal gelegd worden op de meest kwetsbare wijken waar de Airbnb-druk het hoogst is: wijk rond de Grote Markt, de Beurs, Sint-Jacobs, Sint Goriks en de Dansaertwijk ).
- Nauwere samenwerking tussen de verschillende gemeentediensten onderling en met het Gewest. Voor sommige missies op het terrein zal de cel controle op pad gaan met de politie. De cel controle zal ook hecht samenwerken met de stedelijke dienst financiën: zij belasten niet alleen eigenaars die hun gebouw verwaarlozen, maar ook zij die hun gebouw laten leegstaan. Bij Airbnb is er vaak niemand gedomicilieerd in het gebouw. Dit kan beschouwd worden als leegstand en dus belast worden.
Concreet zetten we dus in op twee pistes: clandestiene Airbnb beboeten omdat het een stedenbouwkundige inbreuk betreft (dienst controle) of belasten als leegstand (dienst financiën).
Deze boetes/taksen kunnen erg hoog oplopen.
Ans Persoons:
Zo willen we eigenaars onder druk zetten om het pand weer op de reguliere huurmarkt te brengen.
Philippe Close:
Enkele weken geleden hebben we een belangrijke overwinning behaald. De eigenaar van een groot pand in de UNESCO zone heeft onder druk van de leegstandstaks beslist om de 15 appartementen die verhuurd werden via Airbnb weer op de reguliere huurmarkt te zetten.
Ans Persoons vult aan:
Door de controle te verhogen, willen we 1000 woningen terug op de huurmarkt brengen tegen het einde van de legislatuur.